زندگی پر فراز و نشیب یک قوطی کنسرو

thumbnail

اهمیت توجه به حفظ محیط‌زیست، تفکیک و بازیافت زباله

سال: 1938
    بررس: ملیحه سلیمی

    سنجه‌ها

    این بخش، مجموعه ای از سنجه‌های مثبت و منفی است که در هر محتوا بررسی می‌شوند، تعداد بولت‌ها نشانگر کمیت آن سنجه است. با کلیک روی هر سنجه می‌توانید توضیحات مربوط به آن را بخوانید.
اطلاعات بیشتر درباره سنجه‌ها را در لینک زیر ببنیید: هر سنجه نمایانگر چیست؟
    زیست و بازیافت، موضوع و درونمایه‌ی اصلی اثر است و در همین مسیر است که بر دغدغه‌مندی نوجوان نسبت به جهان پیرامونش و آینده‌ی زمین که قرار است به دست ما ساخته شود، توجه می‌شود. قوطیا دلبسته‌ی کاغذ صورتی می‌شود و این عشق را تا پایان داستان با خود به همراه دارد.
    شخصیت قوطی کنسرو با وجود تجربه‌های تلخ، تلاش می‌کند با ناکامی‌ها، ترس و تنهایی خود کنار بیاید و عدم توانایی در تغییر موقعیت را تا زمان تجزیه شدن در آب دریا بپذیرد.
    در متن کتاب و یا گفتگوی زباله‌ها با هم نمونه‌هایی از گفتار نامناسب وجود دارد؛ قوطی سوم گفت: چرند می‌گه!، دنیای زباله‌ها خیلی هم جای گندو بی‌خودی بود. همچنین در موقعیت‌هایی شخصیت‌ها با لحنی تحقیرآمیز صحبت می‌کنند: دهکی! این که حرف هم نمی‌تونه بزنه. پیر شده، ای وای! تو دیگه چی می‌گی؟ بسه، نمی‌خواد اینقدر اواز بخونی!.
    اثر به شکلی داستانی و غیرمستقیم به مدت زمانی‌که طول می‌کشد تا زباله‌های مختلف تجزیه و به چرخه‌ی طبیعت بازگردند، می‌پردازد و از این طریق اهمیت تفکیک زباله و ورود زباله‌ها به چرخه‌ی بازیافت را یادآور می‌شود. همچنین آسیب‌هایی که زباله‌های رها شده در طبیعت به دیگر حیوانات و زمین وارد می‌سازند را به مخاطب گوشزد می‌کند. در بخشی از اثر در متن و تصویر به آموزش علامت بازیافت بر قوطی‌های پلاستیکی اشاره شده است.
    فضای داستان حس ترس و تنهایی طولانی مدت قوطی کنسرو و دیگر زباله‌ها تا زمان تجزیه شدن را به مخاطب منتقل می‌کند. انسان‌ها رفتاری خشونت‌آمیز با طبیعت دارند و زباله‌ها را در طبیعت رها کرده و به محیط زیست آسیب می‌زنند؛ پسر پس از خوردن محتویات کنسرو آن را در انتهای حیاط پرتاب می‌کند. پای دخترو پوزه‌ی سگ توسط لبه‌های تیز قوطی کنسرو آسیب می‌بیند.

    آنچه والدین باید بدانند

    در بخش آگاهی والدین درباره‌ کلیت محتوا، داستان و نکات مثبت و منفی آن نوشته‌ایم. همچنین به نکاتی اشاره می‌کنیم که ممکن است برای والدین مهم باشند.

    داستان درباره‌ی زندگی قوطی کنسروی است که در طبیعت رها شده و سفری طولانی برای تجزیه شدن را آغاز می‌کند. آشنایی و توجه به اهمیت حفظ محیط زیست و بازیافت از مواردی است که آموزش آن در سنین پایین برگرفته از نگاهی دغدغه‌مند و مسئولانه است. از این رو موضوع و درونمایه‌ی داستان برای گروه سنی مخاطب بسیار مناسب است. مخاطب در مسیر اتفاقاتی که برای قوطیا می‌افتد، درمی‌یابد چنان‌چه زباله‌ها در مسیر بازیافت و استفاده مجدد قرار نگیرند، پروسه‌ی بازگشت آن‌ها به چرخه‌ی طبیعت تا چه میزان طولانی و آسیب‌زننده به خواهد بود. مطالعه‌ی کتاب برای کودکان بالای 10 سال پیشنهاد می‌شود.

    چکیده داستان

    قوطیا، قوطی کنسروی است که توسط یک پسربچه در باغچه خانه‌شان انداخته می‌شود. شانس با او یار نمی‌شود تا وارد چرخه‌ی بازیافت شده و دوباره مورد استفاده قرار گیرد. او مسیر طولانی و سختی را طی هشتاد سال طی می‌کند؛ بدون اینکه که بخواهد به گیاهان، حیوانات، طبیعت و محیط زیست آسیب زده و آن‌ها را زخمی و آلوده می‌کند. در نهایت به دریا می‌افتد و پس از چند سال شناور ماندن درآب دریا، تجزیه می‌شود.

    تصاویر و ویدیو‌ها

    کیفیت

    ارتباط میان متن و تصویر غالبا در حد نمایش فضاهایی است که داستان در آن روایت می‎‌شود. تصویرها چندان به اتفاقات داستان نپرداخته‌ و در حد فضاسازی باقی می‌مانند. طراحی فیگورهای انسانی در اغلب موارد ایراد داشته و دفورمه‌های نازیبا دارد. شخصیت‌پردازی‌ موفقی از شخصیت‌های اصلی داستان (بطری شیر و قوطیا) صورت نگرفته‌ است و آن‌ها موفق به جذب مخاطب و برانگیختن حس همذات‌پنداری در وی نیستند و شخصیت‌های اصلی داستان در تصویر با ویژگی‌های شاخصی از بقیه عناصر تصویری متمایز نشده‌اند. تنها در چند فریم شخصیت قوطیا به نمایش درستی از حالات و احساسات متن در تصویر پرداخته‌است. تکنیک تصاویر انتخابی مناسب برای نوع متن بوده و از اجرایی خوب برخوردار است اما طراحی‌های خطی که به شکل خطوط محیطی و بدون ارزش خطی ترسیم شده‌اند، حضور ریتم یکنواخت و تکرار در خطوط، در کنار شلوغی و ازدحام تصویرها، فضای اثر را خسته کننده کرده‌است. ترکیب بندی‌ها غالبا شلوغ بوده و در مواردی خوانش تصویری را مشکل می‌کند. گرافیک و صفحه‌آرایی کتاب لطمه‌ای به اثر نزده‌است اما حضور عناصر تصویری همچون میوه‌های نیم‌خورده، قوطی کنسرو و دیگر زباله‌ها در لابه‌لای متن، بر جذابیت اثر نیافزوده و در مسیر خوانش متن و تصویر تاثیری ندارند. طراحی جلد کتاب که به شیوه‌ی لبه‌ی برگردان صورت گرفته، خوب است. استفاده از کاغذ بالکی از نقاط مثبت کتاب و در راستای موضوع و درونمایه‌ی محیط‌زیستی اثر است. کیفیت چاپ و صحافی و جنس کاغذ خوب است.

    فرصت‌هایی برای گفتگو

    در این بخش موضوعات و سوالاتی را درباره هر محتوا مطرح می‌کنیم که صحبت راجع به آن‌ها می‌تواند برای بچه‌ها و خانواده‌ها مفید باشد و به درک بهتر اثر و موضوعات مطرح شده در آن منجر شود.

    می‌دانید کدام دسته از مواد زودتر و کدام‌یک دیرتر تجزیه شده و به چرخه‌ی طبیعت باز می‌گردند؟
    در مورد تفکیک زباله چه می‌دانید؟ چرا تفکیک زباله‌ها در دنیای امروز بسیار اهمیت دارد؟

    مشخصات کتاب

    نویسنده آنیتا یارمحمدی
    ناشر کتاب‌های نردبان ( شرکت انتشارات فنی ایران)
    تعداد صفحات ۵۶
    سال انتشار در ایران ۱۹۳۸
    تصویرگر مجید فخارزواره
    عرض کتاب ۱۵
    نوع جلد نرم